Programowanie neurolingwistyczne
Jedną z najważniejszych umiejętności w dzisiejszym świecie jest umiejętność negocjacji. Przedstawianie swoich racji w korzystnym świetle, przekonywanie innych, wymuszanie na nich korzystnych dla nas zachowań i decyzji to niezwykle przydatne i pożądanie umiejętności. Pomóc w tym wszystkim może programowanie neurolingwistyczne (z angielskiego "neuro-linguistic programming", stąd skrót NLP).
Trudno zdefiniować NLP, jednak można z pewnością powiedzieć, że jest to sposób interakcji, wpływania na drugą osobę. Jest to skuteczna komunikacja prowadząca do zmiany w osobie, którą "programujemy". Samo pojęcie zostało sformułowane w latach siedemdziesiątych przez Johna Grindera i Rocharda Bandlera jako bardzo efektywna i szybka forma psychoterapii. Odkryli oni, że pojawianie się konkretnych słów i fraz w wypowiedzi psychoterapeuty powodowała lepsze skutki (szybszą akceptację przez pacjenta, lepszą motywację tegoż do zmian, w końcu przychylność względem terapeuty) niż innych. Powiązali więc te językowe frazy (stąd człon "lingwistyczne") z działaniem mózgu ("neuro"), a w końcu z wpływanie mana działanie i emocję pacjenta ("programowanie").
Jedną z technik NLP jest tzw. "kotwiczenie", czyli stwarzanie konkretnych, odruchowych, emocjonalnych zachowań powiązanych (na zasadzie przyczyny i skutku) z konkretnym bodźcem. Takim bodźcem może być na przykład dotyk, a pożądaną reakcją podwyższony puls, uczucie niepokoju czy nawet omdlenie. Inną techniką jest naprowadzanie nieświadomego słuchacza na pożądany przez nas wniosek używając konkretnych (na pierwszy rzut oka przypadkowych i nie mających związku ze sprawą) słów i zwrotów. W ten sposób osoba programowana ma wrażenie, że działa z własnej woli, jednak w rzeczywistości "pomagamy" jej podjąć korzystną dla nas decyzję. NLP bardzo często opiera się na silnej sugestii, a także na sile autorytetu oraz nieświadomości osoby programowanej. Techniki NLP mają zastosowanie między innymi w szkoleniach motywacyjnych, wszelkiego typu szkołach i szkoleniach uwodzenia, kursach zdolności negocjacyjnych czy podczas przygotowań do kampanii wyborczych.
Coraz częściej techniki NLP są także swoistą "atrakcją" programów telewizyjnych czy widowisk publicznych (jednym z najbardziej znanych zwolenników i praktyków NLP jest Brytyjczyk Darren Brown). Co ciekawe istnieją odpłatne kursy technik NLP, których ukończenie gwarantuje certyfikat uprawniający do przekazywania zdobytej wiedzy dalej. Odbywają się jednak rzadko, a cena jest bardzo wysoka. Programowanie neurolingwistyczne pozostaje kontrowersyjne w środowisku naukowym. Liczne badania kwestionowały tak założenia jak i skuteczność tego typu technik. Dlatego też NLP uważa się za nienaukowe, zaś niektórzy publicyści nie wahają się przed użyciem takich określeń jak pseudonauka czy oszustwo. Poza tym programowaniu neurolingwistycznemu zarzuca się cechy manipulacji nastawionej na konkretną, często finansową korzyść (na przykład w reklamach czy podczas negocjacji finansowych).
Nie da się ukryć, że programowanie neurolingwistyczne to niezwykle ciekawe zagadnienie, warte poświęcenia mu uwagi i czasu. Może się bowiem okazać, że zdobyte przez nas umiejętności będą procentować w przyszłości.